نكات ایمنی که در عملیات حفر چاه در عملیات چاهکنی تا عمق 5 متر، وجود حداقل دو نفر و با افزایش عمق چاه، حداقل وجود 3 نفر برای ادامه عملیات الزامیست، با شروع حفر انباری چاه یک نفر کمک کلنگدار به افراد گروه اضافه میشود. برای حفاظت کارگران از خطر ریزش اطراف چاه، باید در محل ایستادن کارگران تخته یا الوارهای زیرپایی با مقاومت و پهنای کافی گذاشته شود. برای جلوگیری از سقوط خاک و سنگ به داخل چاه، دور دهانه باید آستانهای به عرض حداقل 15 سانتیمتر با مصالح مقاوم تعبیه گردد.
مقنی قبل از ورود به چاه برای عملیات چاهکنی، باید طناب نجات را به کمک کمربند ایمنی مخصوص به خود بسته باشد.
در مواردی که نوع مصالح استخراج شده از حفاری چاه به صورتی است که کلاه و سپر حفاظتی تکافو نمیکند، باید در فواصل مناسب از دیواره میله چاه پناهگاههایی تعبیه شود که در صورت لزوم مقنی در این محلها مستقر شود.
خاک حاصل از کندن چاه، نباید به فاصله کمتر از 2 متر از کنارههای چاه ریخته شود به نحوی که احتمال ریزش آن به داخل چاه وجود نداشته باشد.
در صورتی که احتمال کمبود اکسیژن در اعماق چاه وجود داشته باشد، باید نسبت به تعبیه وسایل مناسب برای هوادهی به داخل چاه اقدام شود، این وسایل باید به تجهیزات ایمنی لازم برای جلوگیری از خطر برقگرفتگی مجهز شده باشند.
وجود علائم قراردادی بین مقنی و فردی که در بالای چاه مستقر است، ضروری بوده و باید فرد مستقر در بالای چاه همواره از وضعیت مقنی آگاه باشد.
کلیه کارگرانی که در نزدیک چاه به کار مشغول هستند، باید به کمربند ایمنی و طناب مجهز باشند. سر طناب باید به محل مناسبی محکم شده باشد تا از سقوط احتمالی آنها به داخل چاه جلوگیری شود. با پیشرفت کار چاهکنی بخصوص در موقع بارندگی، باید دیوارههای چاه به وسیله مقنی مورد بازدید قرار گرفته و از ریزشی نبودن دیواره چاه اطمینان حاصل شود، چنانچه رطوبت بیش از حد مشاهده گردد، باید بررسیهای لازم انجام گیرد و در صورت لزوم عملیات متوقف شود، سپس پیشبینیهای لازم طوری صورت پذیرد که برای مقنی و کارگران خطری وجود نداشته باشد.
در تأمین روشنایی داخل چاههایی که وجود گازهای قابل اشتعال در آنها محتمل باشد، باید از چراغهای قوهای با حداکثر ولتاژ 12 ولت استفاده شود.
هنگام حفاری چاه در عمق بیش از 2 متر، باید وسیلهای به عنوان سپر در پایین چاه مورد استفاده قرار گیرد که هنگام سقوط احتمالی اشیا مانع برخورد آن با مقنی باشد.
بعد از خاتمه کار روزانه علاوه بر پیشبینیهای احتیاطی لازم برای جلوگیری از سقوط افراد و حیوانات به داخل چاه، دهانه چاه باید به نحوی مطمئن با صفحات مقاوم و مناسب پوشیده شود.
رعایت مقررات حفاظتی حفر چاههای دستی مصوب شورای عالی حفاظت فنی الزامی است.
منبع: مشخصات فنی عمومی کارهای ساختمان - شماره 55